23 Temmuz 2023 Pazar
Odunpazarı Belediye Başkanı Kazım Kurt, Türk Basınında sansürün kaldırılışının 115’inci yıl dönümü nedeniyle bir mesaj yayınladı. Basının demokrasinin güvencesi olduğunu vurgulayan Başkan Kurt, Türk Basınının tarih boyunca çeşitli dönemlerde baskı altına alınmaya çalışıldığını söyledi. Başkan Kurt, mesajında şu sözlere yer verdi: “24 Temmuz, Osmanlı İmparatorluğunda İkinci Meşrutiyetle (1908) birlikte basından sansürün ilk kez kaldırılışını simgeliyor. Gazeteciler için önemi çok büyük. O gün gazeteciler, yayıncılar olağanüstü bir dayanışma göstererek gazetelerine, matbaalarına görevlerini yapmaya gelen sansür memurlarını içeriye sokmadılar ve ertesi gün ilk kez gazeteler sansürsüz yayınlandı. 24 Temmuz, meslek örgütlerince 1971’e kadar basın bayramı olarak kutlanmıştır ancak 1971 darbesinden sonra Türkiye Gazeteciler Cemiyeti yönetimi, gazetecilere ve yayıncılara yönelik sıkıyönetim sansürü ve ağır baskılar karşısında 24 Temmuz’u bayram olmaktan çıkararak ‘Geleneksel Gazeteciler Günü ve Basın Özgürlüğü için Mücadele Günü’ olarak kabul ve ilan etti. Basın, demokrasinin vazgeçilmez unsurlarından biri olan ‘Düşünceyi Açıklama ve Haber Alma Özgürlüğü’nün en temel aracıdır. Basın, demokrasinin yaşamasını ve gelişmesini sağlayan unsurların başında gelmektedir. Ancak, aradan 115 yıl geçmiş olmasına rağmen farklı şekillerde devam eden sansür, hala gazetecilerin görevlerini özgürce yapabilmelerinin önündeki en büyük engeldir. Türkiye’de 24 Temmuz, bir süre bayram olarak kutlanmış ancak 12 Mart muhtırasının ardından gazetecilere ve gazetelere konulan yasaklar nedeniyle bayram sözcüğü kaldırılmıştır. Bu güne ise özgür haberciliğe ket vurma alışkanlığı miras kalmıştır. Gazeteciler üzerindeki baskı ve sansür her geçen gün daha da artıyor. Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) tarafından her yıl yayınlanan Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde ülkemizin yer aldığı basamak da bunu net bir biçimde gözler önüne seriyor. Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ne göre Türkiye 2023 yılında 180 ülke içerinde 165’inci sırada yer aldı. Oysa ülkemiz, Endeksin ilk kez yayınlandığı 2002 yılında 99’uncu basamakta bulunuyordu. 2005 yılında 98'inci sırada yer alan Türkiye, listedeki yerinde sürekli düşüş yaşadı ve haberciliğe dönük yoğun ve çeşitli baskılar nedeniyle 2010 yılında 138, 2015'te 149, 2020'de 154'üncülüğe geriledi. Günümüzde gazeteciler ve gazeteler tek sese biat etmeye zorlanıyor, gazeteler adeta tek elden çıkarılıyor. Tek sese biat etmeyen, bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda kalan gazeteler ise para cezaları ve ceza davaları ile zapturapt altına alınmaya çalışılıyor. Bizlere düşen görev ise, ‘özgür basın’ geleneğini canla, başla devam ettirmeye çalışan bu gazetelere ve gazetecilere sahip çıkmak.
Son olarak, bu cenderenin içinde yaşam savaşı veren gazetecilere Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün “Basın hürriyetinden doğan mahsurların yegâne izale vasıtası yine basın hürriyetidir” sözlerini anımsatmak istiyorum. Ben, bu duygu ve düşüncelerle tüm basın emekçiklerinin Geleneksel Gazeteciler Günü ve Basın Özgürlüğü için Mücadele Günü’nü kutluyor, onlara mesleklerini özgürce yapabildikleri bir Türkiye ve dünya diliyorum.”
